Ruim veertig jaar het Van Gemerens Familiekoor dirigeren; een dankbaar onderwerp om over te schrijven. Zoveel herinneringen zijn er op te halen. Van de jongensdroom mijn brood te verdienen in de muziek.... tot een bus vol familie in de sloot tot.... 42 jaar afwisseling en muzikaal avontuur. Ooit schreef ik een versje (zoals Toon Hermans zijn gedichtjes zo mooi noemde) over wat een clown en een dirigent aan elkaar verbindt. Hier een klein stukje uit dit vers: "Een clown treedt op in het circus en doet dat voor zijn werk. Maar ik, ik doe 't voor mijn plezier en nog wel in de kerk. Een clown die heeft zijn pakkie en ik heb m'n muziek, maar verder is er geen verschil, we hebben allebei publiek."

zondag 22 augustus 2010

EEN HISTORISCH JAAR…

Rotterdam. Het is zondagavond 16 oktober 1967. Het stortregent als wij de auto parkeren voor de Mathenesserdijk 93a. Hier is de residentie van oom Arie en tante Bep van Gemeren waar wij, Gerard en Alice, vanavond een afspraak hebben….
Wij bellen aan en de spanning stijgt evenredig met het aantal traptreden. Ik vraag mij af wat zal de avond ons zal brengen. Wie houden er woord? Wie van onze neven en nichten zullen er straks komen opdagen? Wordt het een succes?
Eenmaal boven wacht ons een hartelijke ontvangst in hun gezellige huiskamer!
De lieve gastvrouw tante Bep en oom Arie met zijn aristocratische uitstraling stellen je direct op je gemak. Er hangt een gemoedelijke warme sfeer in huis en dat wij hier bij een muzikale familie zijn aangeland blijkt eveneens, want in de ene hoek van de kamer zien we de piano en in de andere hoek een prachtig orgel.
En jawel, gelukkig zijn wij niet de enige muzikale neef en nicht die deze avond komen opdraven want aanhoudend gaat de bel en van lieverlee wordt het dringen geblazen als nog zo’n 19 met zangzaad uitgeruste talenten zich melden. Talenten die tot op heden waarschijnlijk alleen de douche als ‘concertzaal’ hebben beproefd maar straks hun koordebuut zullen gaan beleven. Vanavond namelijk wordt - onwetend - de eerste muzikale steen gelegd van het “Van Gemerens Familiekoor” dat ruim 40 jaar lang niet alleen (koor)muziek minnend Nederland, maar ook tot ver over de landsgrenzen jong en oud deed verbazen over bijvoorbeeld het ‘onwaarschijnlijk kunnen voortbestaan’ !

Inmiddels zijn er een paar weken verstreken tussen de zo geslaagde familiereünie op 30 september en deze gedenkwaardige avond. Na de belofte van Alice en mij aan oom Koen en tante Lida om de Gouden Bruiloft op 9 december te gaan organiseren hebben we in een paar weken tijd bergen werk verzet. Een uitdaging van jewelste…!
Want hoe timmer je na die feestelijke reünie in korte tijd wéér zo’n festijn in elkaar en het liefst nog, hoe ga je ‘daar overheen’! Sceptici waarschuwden ons al snel dat dit welhaast onmogelijk zou zijn….!
Maar de filosofie van Alice en Gerard was; een feest organiseren met dezelfde mensen als op 30 september, maar wél totaal anders van opzet moét slagen. Deze gedachte liet ons niet meer los. Dus, wij gingen er voor!

KLEURRIJK…
Wij kwamen al snel tot de conclusie dat een zó kleurrijk persoon als oom Koen ‘een bron van inspiratie’ was om iets origineels te gaan verzinnen.
Wie wás oom Koen van Gemeren;
“Behalve eigenaar van een sigarenzaak en begenadigd hoboïst in een bloeiend ‘Symphonie-orkest’ was hij wereldreiziger, filosoof, levenskunstenaar, gentleman, buitenbeen van de familie, humorist, denker én twijfelaar….maar ook een kindervriend van het zuiverste soort, menslievend en, als een rasechte van Gemeren hield hij van zijn familie, een borrel, gezelligheid en …musiceren”.

Met deze feiten zijn Alice en ik gaan brainstormen! Zonder handleiding om een feest te organiseren maar gebruik makend van onze ervaring met de reünie, vindingrijke invallen, organisatorische talenten en, laat ik het maar onze neef/nicht chemie noemen, hadden we binnen korte tijd het ‘gouden huwelijksfeest’ op de rails.
We hielden rekening met de wens van Oom Koen en tante Lida om ook hun vrienden uit te nodigen waaronder een aantal leden van zijn orkest “Symphonia”.
Behalve de muzikale vrienden van oom Koen hadden we binnen onze familie eveneens een aantal “wereldberoemde” muzikale ooms, tantes, neven en nichten ‘in voorraad’ die wel één of ander muziekinstrument bespeelden.
Zo kwamen we op het idee om in ieder geval als programmapunt die dag ‘iets’ met muziek te doen en al snel viel het woord concert….!
Wie van ons het eerst het woord koor liet vallen weet ik niet meer maar het idee: “wat zou het leuk zijn als we op die concert ook wat zouden zingen voor Koen en Lida” sloeg aan…!
Stel je voor, een concert te geven door familie en vrienden van het bruidspaar dat als verrassing tijdens het feest zou worden aangeboden…!
Wij werden steeds enthousiaster over dit plan en aangezien enthousiasme een meeslepende wonderlijke motor is in het leven die ‘aanstekelijk’ werkt, zijn Alice en ik wederom gaan telefoneren met onze neven en nichten …en het resultaat was verbluffend, want op 16 oktober stonden we aldus met 19 neefjes en nichtjes van oom Koen en tante Lida rond de piano te zingen, met oom Arie aan het klavier.

SPELENDERWIJS…
Vanwege het feit dat ik lid was van het mannenkoor in de Alexanderpolder - waar ik kennis maakte met Wim Hardenbol én…. met het “Heilig” van Franz Schubert - had ik ‘om iets te proberen’ dit nummer deze avond meegenomen naar de Mathenesserdijk.
Ik deelde het uit en vroeg; “wie zingt hoog en wie laag”? Er volgde een gekakel (ja, toen al…) en in het ontstane chaotische sfeertje verhief ik mijn stem en vroeg; “zullen we om de beurt eens proberen wie bij de hoogste en laagste noot van dit liedje kan, te beginnen met de melodie”?
Allemaal mee eens en oom Arie zette in, ik gaf een teken om te beginnen en…min of meer ‘spelenderwijs’ stond ik, voor ik er erg in had, te dirigeren!!
De ‘eerste’ onofficiële repetitie van het “Van Gemerens Familiekoor” was een feit.
Als in een ‘huiskamer-festival-sfeer’ volgden aan de Mathenesserdijk nóg vijf oergezellige repetities en de muzikale familiezangboom werd hoe langer hoe dikker. Het repertoire breidde met nog twee nummers uit en uiteindelijk stonden we met 36 neven en nichten op dat “Gouden Jubileum Concert” in de Salvatorkerk in Rotterdam te zingen.
Vooraf hebben wij overigens de 3 koornummers opgenomen op grammofoonplaat en na het concert dit plaatje aan het bruidspaar aangeboden!
Beleef de sfeer van weleer met 'historische' beelden van de Gouden Bruiloft op 9 dec. 1967..!

Het concert was een groot succes. Bijzonder aandeel hierin had Piet van Gemeren, (onze latere pianist) zoon van Arie en Bep. Het programma van het concert drukken we hierbij af.
Geluidsopnamen, filmbeelden en krantenartikelen van het feest zijn bewaard gebleven!
Bij alle 35 neven en nichten heerste overigens de gedachte; leuk voor één keer..!
Niets wees die dag op het voortbestaan van ‘die club zingende familie’ totdat oom Koen tijdens zijn slotrede op het feest de historische woorden sprak;
“Dat koor mensen dat we vanmiddag gehoord hebben vond ik fantastisch. Als jullie dát met elkaar in stand kunnen houden zou je in de toekomst prachtige resultaten kunnen bereiken. Dan kom je misschien nog wel op de radio of televisie, want daar ben je natuurlijk allemaal dol op..”


Hilariteit en gelach in de zaal! Maar met de vooruitziende blik van Koen van Gemeren werd de toon gezet voor een der meest merkwaardige, frappante, creatieve, reislustige, inspirerende, fabuleuze, exclusieve, aanstekelijke, muzikale, populaire, zeldzame en om in musicaltermen te spreken… supercalifragilisticexpialidocious….koren ter wereld namelijk, het Van Gemerens Familiekoor!

FEITEN….
Niemand die er zich toen van bewust was dat wij in die ruim veertig jaar bijna 940 keer zouden repeteren, 320 keer ‘naar buiten’ zouden optreden, wij met elkaar zo’n 254.500 km naar repetities en optredens reden ofwel ruim 6 keer de wereld rond…, om en nabij een half miljoen euris aan alleen al benzine ‘verspilden’ naar repetities, optredens en concerten.
Wij met elkaar een vermogen aan contributie, kopjes koffie en drankjes betaalden!
Wat te denken van de in totaal zo’n 36.000 coupletjes die wij met elkaar zongen, ofwel 2160 kilometer aan meestal lofprijzende regels…! Dan nog de talloze keren dat wij op radio en televisie te horen en te zien zijn geweest, de 14 platen en cd’s, 2 televisie specials én een DVD die we maakten. Tot slot de vele buitenlandse reizen, waaronder een tournee naar Canada. Deze opsomming is nog maar een ‘voorschot’ op verdere feiten en avonturen die wij met elkaar beleefden!

Terug naar de dag van 9 december en de profetische woorden van oom Koen.
Het succes van het concert had het effect van een ‘muzikale inslag’ en dreunde nog dagen na.
Veel bruiloftsgasten beleefden die dag als ‘een stukje hemel op aarde’! Een gezegde dat vaak “een onwaarschijnlijk mooie belevenis” weergeeft. En dat wás het die dag! Een feestelijke sfeer in een glorieuze uitvoering van uit het hart gezongen en gespeelde muziek…
Naar aanleiding van de wens van de bruidegom om het koor in stand te houden hebben Alice en Gerard op 15 december 1967 een brief gestuurd aan alle neven en nichten in de familie met het verzoek “toe te treden tot het Van Gemerens Familiekoor, want door de geweldige reacties na het concert zijn wij in onze mening gesterkt dat ‘ons koor’ niet als een brandende kaars mag uitgaan. Daarom stellen wij voor om een oriënterend gesprek te houden op woensdagavond 27 december a.s om 8 uur in één der zalen van de Salvatorkerk”.

En ja, precies 37 neven en nichten wisten die 27e de weg te vinden naar de Salvatorkerk aan de Mozartlaan in Hillegersberg.
Hoe kostelijk en dierbaar zijn de herinneringen die ik nu aan het papier toevertrouw want op
die avond werd besloten dat, en ik citeer uit het verslag;
“Het koor zal blijven bestaan met bovenomschreven naam en zal blijven repeteren op de woensdagavond om de veertien dagen van 8 tot 10 uur de grote zaal van de Salvatorkerk tegen een zaalhuur van vijfentwintig gulden per keer. Verder wordt besloten dat Adri en Rien Strootman solo zullen gaan zingen, Arie Vliegenthart en Bas Vliegenthart Bzn. tot organist van het koor worden benoemd en Gerard de partijen van de muziek zal instuderen”.
Tot slot moest er een bestuur komen. Nou, dat was op z’n van Gemerens zo geregeld. Gewoon; wie wil…? De volgende neven en nichten stellen zich deze avond dan ook spontaan beschikbaar voor het bestuur;
Alice neemt het secretariaat voor haar rekening, Gré van Gemeren is geknipt voor de financiën, Piet van Gemeren Azn wordt muzikaal adviseur, Piet Vliegenthart Bzn heeft altijd al gedroomd van een baan als musicaris en wil graag een vinger in de koorpap, Aat Scholts en Gerrit Storm zijn bereid om als commissielid toe te treden. Tot slot zal Gerard voorlopig ook de voorzittershamer hanteren. Einde vergadering…! Klaar!!

Zo ging het van Gemerens Familiekoor van start. Op weg naar een eigen sound, een eigen gezicht en een eigen waardige stijl. Een weg, gelardeerd met fameuze muzikale successen, lachwekkende taferelen, humoristische voorvallen en tragikomische situaties.
De moeite waard om in het volgende hoofdstuk mee te gaan op ontdekkingstocht…!

Wordt vervolgd.