Ruim veertig jaar het Van Gemerens Familiekoor dirigeren; een dankbaar onderwerp om over te schrijven. Zoveel herinneringen zijn er op te halen. Van de jongensdroom mijn brood te verdienen in de muziek.... tot een bus vol familie in de sloot tot.... 42 jaar afwisseling en muzikaal avontuur. Ooit schreef ik een versje (zoals Toon Hermans zijn gedichtjes zo mooi noemde) over wat een clown en een dirigent aan elkaar verbindt. Hier een klein stukje uit dit vers: "Een clown treedt op in het circus en doet dat voor zijn werk. Maar ik, ik doe 't voor mijn plezier en nog wel in de kerk. Een clown die heeft zijn pakkie en ik heb m'n muziek, maar verder is er geen verschil, we hebben allebei publiek."

woensdag 1 december 2010

“MEESTERS VAN HET VAK”

“Wie geniet van zijn herinneringen leeft 2 keer”…. Een mooi en waar gezegde! Sommige dingen in het leven blijven je altijd bij. Mijmerend over die eerste jaren repeteren in de Salvatorkerk in Rotterdam staat ‘dat hondje van koster Quist’ mij nog altijd helder voor ogen. Zodra ik op woensdagavond de klink van de kerkdeur maar aanraakte, stormde dat ‘kreng’ vanuit de keuken op mij af met z’n baasje achter hem aan, die altijd weer riep: “koest maar, goed volk….”! In het najaar van 1969 leek ik verlost te worden van deze keffer toen tijdens een repetitie een aantal ‘keffertjes’ op het koor een voorstel deden om uit te zien naar een andere repetitieruimte. “Niet doen, want dit ligt lekker centraal”, besluit het koor! Wat tegelijkertijd besloten wordt, dat is om in het vervolg de ‘theorielessen in notenschrift’ maar te latenvervallen omdat (en ik citeer weer letterlijk): “dit wel leerzaam blijkt te zijn maar men het toch als zonde van de tijd beschouwd en liever beginnen met een stevig loflied als inzinger”. Vaak werd dat bijvoorbeeld ook een “Lang zullen we leven…” als er iemand van de koorleden jarig was!
Inmiddels waren wij begonnen met het instuderen van nieuw repertoire van de twee meesters van het ‘nieuwe’ lied , Wim Hardenbol en mr. Jan van Haeringen! Mijn vriend Wim, die mij inmiddels had gebombardeerd tot 2e dirigent van zijn mannenkoor, schudde de nieuwe nummers kennelijk zo uit de mouw. Prachtige teksten en muziek van de hand van dit ‘gouden duo’ vonden hun weg naar bijvoorbeeld het IJE koor uit Rotterdam. Het waren nummers met een aparte sound zoals: Dit is de wereld.. Wat geeft het.. en, Denk dan aan ons Heer.., om er maar een paar te noemen.

Alsof het zo moest zijn deed zich er een bijzondere gelegenheid voor om dit mooie nieuwe repertoire aan tekstschrijver van Haeringen te laten horen. Wij kregen een uitnodiging voor 11 oktober 1969 om te zingen in Loosduinen en hebben voor dit optreden mr. van Haeringen uitgenodigd om naar ons te komen luisteren.
En jawel, Jan kwam! Het werd een pracht avond. Een paar dagen later kreeg ik als reactie; “Hartelijk gefeliciteerd met het succes van uw optreden in Loosduinen. Mijn complimenten voor de wijze waarop het geheel ten gehore werd gebracht en nogmaals hartelijk dank voor de uitnodiging. Hierbij nog een lied dat misschien als familiezang kan worden gebruikt”…. Bijzonderheid op deze avond was het feit dat wij voor het eerst hulp kregen van Hans van Weelden, een bevriende slagwerker die in verband met ‘het ontslag’ van de drummer van de marinierskapel onze gelederen kwam versterken! Overigens was dit het eerste optreden van ons waarvoor betaald moest worden!

EEN NEVENFUNCTIE….
Een veel gebezigde uitdrukking is: “van je familie moet je het hebben”… Behalve dat een predikant dit gezegde koos als thema voor zijn preek tijdens ons optreden, komen uitspraken over familiebanden regelmatig voor in de bijbel! Vooral in de spreuken van Salomo (mijn favoriete bijbelboek) kom je spreuken tegen die verband houden met ‘familie’. Vooral het gezin is daarin de plaats voor overdracht aan kennis! Bijvoorbeeld: “ zonen, luister naar de lessen van je vader, streef naar wijsheid en zoek naar kennis…” Ook over nichten en neven wordt regelmatig gesproken. Bijvoorbeeld over Lot, de neef van Abraham, of Paulus die een neef had die hem zo ongeveer het leven redde. En dan de nichtjes van Jacob: Lea en Rachel, schoon van gestalte en schoon van uiterlijk! Dan Ester, het nichtje van Mordechai, die haar op een kritiek moment naar voren schoof bij de koning….. ! Zo heb ik óók een neef die mij jaren geleden naar voren schoof toen ik in ’69 werke- brode- en scha-loos rondliep na het stranden van mijn baan als tollenaar bij de reclassering! Op zijn voordracht werd de basis gelegd voor een ‘wereldbaan’ voor mij bij een der grootste woningcorporaties die ons land toen rijk was. Dankzij hem werd ik naast kapel- en oefenmeester van het koor , óók huismeester en dankzij deze job reeds op 57 jarige leeftijd rentmeester….. Het opnoemen van alle voordelen die deze ‘vierentwintig-uurs-baan’ mij bood ten opzichte van het van Gemerens Familiekoor voert te ver, maar zeker is dat het succes van onze club mede dankzij mijn flexibele werkgever enorm veel heeft bijgedragen aan het succes van onze zangclub, want mijn bureau had (getuige de foto…) soms veel weg van het ‘impressariaat’ van 50 zingende neven en nichten van Gemeren. Dat beken ik eerlijk, maar ik zeg er gelijk bij: “mijn dagelijkse werk leed daar absoluut niet onder! Ik ben mijn neef dan ook voor altijd dankbaar voor de aanstelling van deze letterlijke nevenfunctie…..!

“DE SINTERKLAASJURK"
Wat waren we enthousiast om het koor ‘aan te kleden’. Na het succes van ons optreden in Loosduinen besloten we op 17 oktober dat het koor tijdens een volgend optreden er “pontificaal” bij moest staan. De tijd was er rijp voor..! Wat de mannen betrof was het snel voor elkaar. “Via-via” konden we een prachtig grijs kostuum aan laten meten bij de fa. Gazan. Met alle beschikbare manschappen reden we aldus gezamenlijk op vrijdagavond 24 oktober naar de Spaansepolder in Rotterdam. Wát een feest en lol was dat: een kostuum aanmeten, we voelden ons ‘artiest’! Bij de nichtjes echter lag het iets anders… Wij hadden het geluk dat ons koorlid Atie van Gemeren eigenaresse was van “modehuis Adriënne”. Atie kon de jurken voor achtentwintig gulden in een atelier laten maken. Maar eer het zover was, was er op de repetitie een gekakel van jewelste over de stof en het model van de jurk…. Uiteindelijk konden we op een avond de stof en het model bekijken. Natuurlijk, zoveel hoofden zoveel zinnen, maar uiteindelijk was men het toch snel met elkaar eens en werd ‘eenstemmig’ besloten welk model en welke stof het zou worden. Het werd een jurk, geheel in de stijl van de bankrekening van de dirigent, rood..! Om een beeld te geven van de japon zien wij op de foto de enige kleurenopname van ‘het koor in tenue’ tijdens ons optreden van een jaar later in Frankrijk! Al snel kreeg de japon de bijnaam ‘sinterklaasjurk’ en werd al na ongeveer een jaar ingeruild voor de volgende flop: ‘het bloemetjesgordijn…’. Zou er overigens nog een (oud)koorlid zijn die dit rode jurkje nog in de garderobekast heeft hangen?


DE KONINGINNEKERK.
Een nostalgisch optreden beleefden wij op 21 december van 1969 in de Koninginnekerk in Rotterdam. Het was in deze sfeervolle kerk - gebouwd in 1907 - een ‘happening’ om daar te zingen. Wàt een akoestiek! Het koor, publiek, pianist Piet , trompettist Wim en Hans op het slagwerk genoten met volle teugen van de kathedrale klank! Helaas begon de sloper in 1971 met zijn vernietigende werk omdat dit ‘markante beeld’ van Rotterdam plaats moest maken voor een woongebouw! Ter ere en herinnering van deze kerk bijgaande foto.

Nog een onvergetelijk optreden uit deze tijd was tijdens een jeugddienst in Heerjansdam. Schitterende kerk, leuke dominee, enthousiast publiek , nieuw repertoire en de begeleiding van het koor uitgebreid met de bassist Kees Kooy. Een extra dimensie aan deze jeugddienst werd gegeven door ‘een oude bekende’ uit de Salvatorkerk in Rotterdam, organist Martin van der Does die op sublieme en meeslepende wijze op het kerkorgel de gemeentezang begeleidde.


DE JAREN ’70.
Het werd 1970. Een lid erbij en een lid eraf, maar nog steeds ruim 40 leden. Op een roerige bestuursvergadering in januari volgt er een bestuurswisseling en nemen Janny Gouw en Gert Vliegenthart diverse functies over, o.a. omdat Aat Scholts reeds is verhuisd naar Limburg. Een paniekerige stemming ontstaat wanneer Piet van Gemeren meedeelt dat een verhuizing naar ‘ver weg’ aanstaande is. Dat is een koude douche en de temperatuur daalt deze avond nog verder als penningmeester Piet Vliegenthart zegt dat er nog steeds geen geld is om de dirigent te betalen… Nóg een pijnlijke constatering door Piet is (het staat in de notulen) “dat de heren tijdens een uitvoering er op moeten letten een wit overhemd te dragen en dat de lefdoekjes op de juiste manier gedragen dienen te worden” . Het absolute nulpunt wordt bereikt als de dames er op aandringen dat er een nieuwe ‘vrolijker’ jurk moet komen omdat het huidige jurkje minder geslaagd is… vooral omdat het een 'mouwloze' jurk is!
De temperatuur gaat weer enigszins omhoog als Gerard spontaan toezegt “oude kranten te gaan verzamelen” om dit verlangen te verwenlijken! Gert Vliegenthart tenslotte stelt tijdens de rondvraag voor om ‘opstandjes’ te gaan maken voor de bassen en tenoren omdat volgens zijn broer Piet “het bij een optreden maar eens uit moet zijn om tegen de ruggen van de dames aan te kijken” wat onmiddellijk de hilarische uitspraak ontlokt dat Piet en Gert de dames liever van voren zien dan van achteren…. Genietend van deze constatering is de koortemperatuur weer snel normaal. Einde vergadering. En zó gaat dat bij het familiekoor!


FEEST…!
Op 24 maart 1970 is het zover! De tortelduifjes van Sexbierum, onze tenor Taco van Gemeren en Hennie van der Have geven elkaar het jawoord in de Verrijzeniskerk in de Rotterdamse Alexanderpolder. Een echt oecumenische trouwdienst alwaar 2 pastors, waaronder ‘de huispredikant’ van vele van Gemerens, Piet Riemersma , acte de présence geven. Bijzonder feestelijk in deze dienst was het allereerste optreden van het in ’t leven geroepen “van Gemeren kinderkoor”. Op bijgaande foto zien we van links naar rechts op de voorste rij: Henk Moerland, Gertjan Scholts, Boudewijn Scholts, Hans Bennis, Eric Strootman, Annet van Ingen, Jacqueline van Gemeren, Monique van Gemeren, Marja van Bijnen en Liesbeth Vliegenthart. Leuk dat deze foto bewaard is gebleven en ik sta ik er dan ook even bij stil dat veel van dit “jonge grut” nu de status van middelbare leeftijd hebben bereikt, al is dit ook in onze familie helaas niet aan iedereen gegeven! Overigens was dit de allereerste trouwdienst waar het van Gemerens Familiekoor samen met het kinderkoor optrad!

PRIMITIEF, MAAR HET WAS ZO LEUK…
Gezelligheid en genieten waar het kan en waar het mag. Zoals bijvoorbeeld tijdens het weekend van 13 juni 1970 bij Atie en André, die een ‘optrekje’ hadden als zomerhuisje in Melissant, écht leuk voor een weekendje weg! Onderstaande uitnodiging zegt genoeg! Dus gingen wij op die 13 juni met een groot deel van het koor naar Melissant. Het werden een paar knotsgezellige dagen. Het was schitterend weer en de avond van de 13e verliep dermate leuk dat eigenlijk niemand ‘buiten’ in een tentje wilde slapen. Dus hebben we alle beschikbare luchtbedden in de woonkamer gelegd (alsof we geëvacueerd waren) en ‘de slaapzaal’ was gereed. André echter ging liever boven op zijn eigen kamer slapen! Ook Jan en Corrie Vliegenthart waren van de partij en Jan lag aan in een hoek van de kamer. Op een gegeven moment vroeg Jan om een glaasje water, dus degene die bij de kraan lag tapte een glas water en vroeg deze even aan hem door te geven, maar eer het glas bij Jan was nam iedereen een slokje, en Jan kreeg een leeg glas…. Zo ging dat een keer of vijf. Wat hadden we een lol, zodanig dat op een gegeven moment André en Atie samen weer op de trap zaten: “want het is hier veel gezelliger dan boven”, aldus André. In de wel zeer kleine uurtjes sliep alles. Niet verwonderlijk dat we het die zondagmorgen versliepen. Maar wat gebeurde er: rond koffietijd zaten we met de hele club buiten op het terras en kwam het gesprek op ons geloofsleven! Er ontstond ter plaatse een zinvolle, onderhoudende, heftige, maar gezellige discussie tussen ‘ gelovigen en twijfelaars’… Zo boeiend, dat de enige ouderling onder ons zich liet ontvallen: “een kerkdienst met een preek kan hier niet tegenop ….” ! Het was een weekend met gouden uren!

Op naar het volgende hoofdstuk: een speciale kerstaflevering …!

WORDT VERVOLGD!

9 opmerkingen:

  1. Wederom een feest om te lezen en leuk dat ik er zelf ook in voorkom. Leuk om de foto te hebben van het optreden van het eerste kinderkoor!

    Boudewijn Scholts
    Bonaire

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Wederom GEWELDIG!!!
    Dikke kus X.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Aan het einde liep ik net warm en was het al weer op naar de volgende keer... Het komt nu allemaal dichterbij mijn eigen herinnering. (huis)meesterlijk zoals je je functie bij Patrimonium omschrijft. Ik kijk uit naar de Kerstaflevering. O Holy nicht en neef...

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Vanavond teruggekeerd van een lange dag Däniël den Hoed voor mijn 2e chemo. Om zeven uur van huis en om kwart over negen pas weer thuis. Maar .. het spul zit er weer in en nu maar hopen dat het zijn werk doet! En dan lees ik daar jouw verhaal Gerard. Kun je je iets beters bedenken om weer helemaal blij en gelukkig te worden? Wat beschrijf je alles leuk en na een paar traantjes overdag zojuist diverse keren gul lachen om het evenwicht te herstellen!! Dank je wel, prachtige foto's en prachtige herinneringen. Je blijft een kanjer!
    Veel liefs,
    Alice

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Wordt lekker actueel....wederom genoten 'comme toujours'..

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Riet van der Wielen3 december 2010 om 16:34

    Inmiddels heb ik het gepresteerd om alle hoofdstukken van 'muzikale herinneringen van een dirigent' door te lezen. Wat mooi en interessant. Heel leuk geschreven ook! Ik kijk al uit naar de volgende aflevering.
    Wat jammer dat je in jouw jonge jaren geen muziek mocht studeren, hoewel ik begrijp dat je ouders bang waren dat je daardoor het verkeerde pad op zou kunnen gaan.
    Eigenlijk had je als brabander Rooms Katholiek kunnen zijn of was Zwingelspaan een protestant bolwerk? Joop had ook een grote liefde voor koren en orgelmuziek en luisterde nogal eens naar de radio als dat er was, vooral naar Feike Asma!

    Love from Australië.
    Riet.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. wat leuk dat de Scholtsen vanaf het begin zo aanwezig zijn geweest. Ik blijf en zal altijd trots blijven op m'n afkomst. Kortom het was weer genieten ome!

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Net voor de tweede keer weer gelezen. De eerste keer wil ik er te snel doorheen. Weer erg genoten en zoals al gezegd; het wordt steeds herkenbaarder voor de middelbare (help!!) generatie.
    Dikke kus

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Wat leuk hé, al die herinneringen. Kor en ik worden er nostalgisch van!!! En wat was je laatste stuk weer leuk!

    Hartelijke groet,
    Magda van der Glas.

    BeantwoordenVerwijderen